ਚੰਡੀਗੜ੍ਹ, 11 ਦਸੰਬਰ : ਹਰ ਸ਼ਹਿਰ ਵਿਚ ਗਲੀ ਗਲੀ ਵਿਚ ਖੁੱਲ ਰਹੇ ਪਲੇਅ ਵੇਅ ਸਕੂਲਾਂ ਨੂੰ ਨੱਥ ਪਾਉਣ ਲਈ ਪੰਜਾਬ ਸਰਕਾਰ ਨੇ ਨਵੀਂ ਨੀਤੀ ਦਾ ਐਲਾਨ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਹੈ। ਹੁਣ ਸਰਕਾਰ ਨੇ ਇਸ ਲਈ ਨਵੇਂ ਨਿਯਮ ਤੈਅ ਕਰ ਦਿੱਤੇ ਹਨ ਅਤੇ ਇਨ੍ਹਾਂ ਨਿਯਮਾਂ ਅਧੀਨ ਪਲੇਅ ਵੇਅ ਸਕੂਲਾਂ ਨੂੰ ਰਜਿਸਟਰੇਸ਼ਨ ਕਰਵਾਉਣੀ ਪਵੇਗੀ।
ਨਵੇਂ ਨਿਯਮਾਂ ਅਧੀਨ ਪਲੇਵੇ ਸਕੂਲਾਂ ਦੀ ਇਮਾਰਤ ਤੋਂ ਲੈ ਕੇ ਅਧਿਆਪਕਾਂ ਤੱਕ ਦੀਆਂ ਸ਼ਰਤਾਂ ਤੈਅ ਕੀਤੀਆਂ ਗਈਆਂ ਹਨ। ਵਿਭਾਗ ਦੁਆਰਾ ਸਕੂਲਾਂ ਦੀ ਨਿਗਰਾਨੀ ਕੀਤੀ ਜਾਵੇਗੀ। ਸਕੂਲਾਂ ਵਿੱਚ ਦਾਖਲੇ ਲਈ ਬੱਚਿਆਂ ਦਾ ਕੋਈ ਸਕ੍ਰੀਨਿੰਗ ਟੈਸਟ ਜਾਂ ਮਾਤਾ-ਪਿਤਾ ਦਾ ਇੰਟਰਵਿਊ ਨਹੀਂ ਹੋਵੇਗਾ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਸਕੂਲਾਂ ਵਿੱਚ ਜੰਕ ਫੂਡ ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਬੰਦ ਰਹੇਗਾ। ਨਾ ਘਰੋਂ ਟਿਫਿਨ ਵਿੱਚ ਜੰਕ ਫੂਡ ਆਵੇਗਾ ਅਤੇ ਨਾ ਹੀ ਸਕੂਲ ਜਾਂ ਉਸ ਦੇ ਆਸ-ਪਾਸ ਜੰਕ ਫੂਡ ਵੇਚਿਆ ਜਾਵੇਗਾ।
ਇਸ ਸਬੰਧੀ ਜਾਣਕਾਰੀ ਦਿੰਦਿਆਂ ਸਮਾਜਿਕ ਸੁਰੱਖਿਆ ਮੰਤਰੀ ਡਾ. ਬਲਜੀਤ ਕੌਰ ਨੇ ਮਾਤਾ-ਪਿਤਾ ਨੂੰ ਅਪੀਲ ਕੀਤੀ ਹੈ ਕਿ ਉਹ ਬੱਚਿਆਂ ਨੂੰ ਇਨ੍ਹਾਂ ਸਕੂਲਾਂ ਵਿੱਚ ਦਾਖਲ ਕਰਵਾਉਣ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਇਹ ਜਾਂਚ ਲੈਣ ਕਿ ਸਕੂਲ ਰਜਿਸਟਰਡ ਹੈ ਜਾਂ ਨਹੀਂ। ਇਸ ਸਬੰਧੀ ਜਾਣਕਾਰੀ ਸਮਾਜ ਕਲਿਆਣ ਵਿਭਾਗ ਦੀ ਵੈਬਸਾਈਟ ਤੇ ਅਪਲੋਡ ਕੀਤੀ ਜਾਵੇਗੀ। ਪੰਜਾਬ ਵਿੱਚ 3 ਤੋਂ 6 ਸਾਲ ਦੇ ਬੱਚਿਆਂ ਦੀ ਗਿਣਤੀ 40 ਹਜਾਰ ਹੈ।
ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਇਸ ਚੀਜ਼ ਦਾ ਫਾਇਦਾ ਮਿਲੇਗਾ, ਉਹੀ ਜਲਦੀ ਸਾਫ਼ ਕਰ ਸਕਣਗੇ ਕਿ ਪੰਜਾਬ ਵਿੱਚ ਕਿੰਨੇ ਪਲੇਵੇ ਸਕੂਲ ਹੋਣਗੇ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਬੱਚਿਆਂ ਦੀ ਸਿਹਤ ਨਾਲ ਖਿਲਵਾੜ ਨਹੀਂ ਹੋਣ ਦਿੱਤਾ ਜਾਵੇਗਾ। ਇੱਕ ਕਮਰੇ ਵਿੱਚ ਚੱਲ ਰਹੇ ਪਲੇਵੇ ਸਕੂਲ ਪੂਰੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਬੰਦ ਕਰ ਦਿੱਤੇ ਜਾਣਗੇ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਪਹਿਲਾਂ ਸਰਕਾਰ ਦਾ ਨਿਯੰਤਰਣ ਆਂਗਨਵਾੜੀ ਕੇਂਦਰਾਂ ਤੇ ਸੀ। ਜਦਕਿ ਹੁਣ ਸਾਰੇ ਪਲੇਵੇ ਕੇਂਦਰ ਕਵਰ ਕੀਤੇ ਜਾਣਗੇ।
ਪੰਜਾਬ ਸਰਕਾਰ ਨੇ ਪਲੇਵੇ ਲਈ 14 ਨਿਯਮ ਬਣਾਏ ਗਏ ਹਨ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਅਧੀਨ ਸਕੂਲਾਂ ਨੂੰ ਰਜਿਸਟਰ ਕੀਤਾ ਜਾਵੇਗਾ।
ਰਾਜ ਵਿੱਚ ਚੱਲ ਰਹੇ ਸਾਰੇ ਪ੍ਰਾਈਵੇਟ ਅਤੇ ਸਰਕਾਰੀ ਪਲੇਵੇ ਸਕੂਲਾਂ ਨੂੰ ਰਜਿਸਟਰ ਕੀਤਾ ਜਾਵੇਗਾ। ਇਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਸਰਕਾਰ ਕੋਲ ਬੱਚਿਆਂ ਦਾ ਸਾਰਾ ਰਿਕਾਰਡ ਹੋਵੇਗਾ।
ਪਲੇਵੇ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਅਧਿਆਪਕ 20 ਤੋਂ ਵੱਧ ਬੱਚਿਆਂ ਨੂੰ ਨਹੀਂ ਪੜ੍ਹਾ ਸਕੇਗਾ। ਉਸ ਦੇ ਨਾਲ ਇੱਕ ਦੇਖਭਾਲ ਕਰਨ ਵਾਲਾ ਵੀ ਰਹੇਗਾ ਤਾਂ ਜੋ ਬੱਚਿਆਂ ਦੀ ਸਿਹਤ ਨਾਲ ਖਿਲਵਾੜ ਨਾ ਹੋ ਸਕੇ।
ਸਕੂਲ ਦੀ ਚਾਰਦੀਵਾਰੀ ਸੁਰੱਖਿਅਤ ਹੋਣੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ, ਬੱਚਿਆਂ ਲਈ ਖੇਡਣ ਦੀ ਢੁੱਕਵੀਂ ਥਾਂ ਹੋਵੇ।
ਸਕੂਲ ਦੇ ਕਲਾਸ ਰੂਮ ਖੁੱਲ੍ਹੇ ਹੋਣੇ ਚਾਹੀਦੇ ਹਨ। ਉਥੇ ਹੀ ਆਰਾਮ ਦੇ ਕਮਰੇ ਦੀ ਵਿਵਸਥਾ ਵੀ ਹੋਵੇਗੀ ਜਿੱਥੇ ਜੇਕਰ ਬੱਚੇ ਨੂੰ ਨੀਂਦ ਆਵੇ ਤਾਂ ਉਹ ਸੌਂ ਸਕਣ।
ਲੜਕੇ ਅਤੇ ਲੜਕੀਆਂ ਲਈ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਟੌਇਲਟ ਹੋਣਗੇ। ਇਹ ਬੱਚੇ ਅਨੁਕੂਲ ਹੋਣਗੇ। ਉਥੇ ਸਾਬਣ ਅਤੇ ਤੌਲੀਏ ਦੀ ਵਿਵਸਥਾ ਹੋਵੇਗੀ।
ਸਾਰੇ ਸਕੂਲਾਂ ਵਿੱਚ CCTV ਕੈਮਰੇ ਲਾਜ਼ਮੀ ਕੀਤੇ ਗਏ ਹਨ।
ਪਲੇਵੇ ਵਿੱਚ ਬੱਚਿਆਂ ਨੂੰ ਖੇਡ-ਖੇਡ ਵਿੱਚ ਸਿਖਾਇਆ ਜਾਵੇਗਾ। ਬੱਚਿਆਂ ਨੂੰ ਕਿਸੇ ਵੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਨਾਲ ਧਮਕਾਇਆ ਨਹੀਂ ਜਾ ਸਕੇਗਾ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਤੇ ਕਿਸੇ ਤਰ੍ਹਾਂ ਦਾ ਕੰਮ ਦਬਾਓ ਨਹੀਂ ਹੋਵੇਗਾ।
ਕਿਸੇ ਬੱਚੇ ਨੂੰ ਕੋਈ ਸਜਾ ਨਹੀਂ ਦਿੱਤੀ ਜਾਵੇਗੀ। ਅਧਿਆਪਕ ਬੱਚੇ ਨੂੰ ਧਮਕਾ ਵੀ ਨਹੀਂ ਸਕਣਗੇ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਥੱਪੜ ਆਦਿ ਨਹੀਂ ਮਾਰ ਸਕਣਗੇ।
ਪਲੇ ਵੇਅ ਦੇ ਅੰਦਰ ਲਾਇਬਰੇਰੀ ਦੀ ਵਿਵਸਥਾ ਹੋਵੇਗੀ। ਬੱਚਿਆਂ ਲਈ ਸਾਫ਼ ਪੀਣ ਦੇ ਪਾਣੀ ਦੀ ਵਿਵਸਥਾ ਹੋਣੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ।
ਹਰ ਮਹੀਨੇ ਬੱਚੇ ਦਾ ਸਿਹਤ ਪਰੀਖਣ ਕੀਤਾ ਜਾਵੇਗਾ, ਇਸਦਾ ਰਿਕਾਰਡ ਰੱਖਿਆ ਜਾਵੇਗਾ। ਬੱਚੇ ਦੇ ਟੀਕਾਕਰਣ ਦਾ ਰਿਕਾਰਡ ਸਕੂਲ ਰੱਖੇਗਾ।
ਸਕੂਲ ਵਿੱਚ ਬੱਚੇ ਦੀ ਸੁਰੱਖਿਆ ਲਈ ਅੱਗ ਸੁਰੱਖਿਆ, ਸਿਹਤ ਸਹੂਲਤਾਂ ਦਾ ਮੁਲਾਂਕਣ ਕੀਤਾ ਜਾਵੇਗਾ।
ਸਕੂਲ ਵਿੱਚ ਫੀਸ ਕਿਵੇਂ ਲਈ ਜਾਵੇਗੀ, ਇਸ ਤੇ ਵੀ ਨਿਯਮ ਬਣਾਏ ਜਾਣਗੇ।
ਦਾਖਲੇ ਦੇ ਸਮੇਂ ਬੱਚੇ ਦਾ ਸਕ੍ਰੀਨਿੰਗ ਟੈਸਟ ਅਤੇ ਮਾਪਿਆਂ ਦਾ ਇੰਟਰਵਿਊ ਨਹੀਂ ਹੋਵੇਗਾ।
ਮਾਪਿਆਂ-ਅਧਿਆਪਕ ਐਸੋਸੀਏਸ਼ਨ ਬਣਾਈ ਜਾਵੇਗੀ। ਨਾਲ ਹੀ ਜੰਕ ਭੋਜਨ ‘ਤੇ ਪਾਬੰਦੀ ਲਗਾਈ ਜਾਵੇਗੀ।
ਮੰਤਰੀ ਬਲਜੀਤ ਕੌਰ ਨੇ ਦੱਸਿਆ ਕਿ ਹੁਣ ਸਭ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਸਾਰੇ ਪਲੇਅਵੇਅ ਸਕੂਲਾਂ ਨੂੰ ਇੱਕ ਮਹੀਨੇ ਦੇ ਅੰਦਰ ਰਜਿਸਟਰ ਕੀਤਾ ਜਾਵੇਗਾ। ਜੋ ਸਕੂਲ ਨਿਯਮਾਂ ਦਾ ਪਾਲਣ ਕਰਨਗੇ ਉਹ ਹੀ ਚੱਲ ਪਾਉਣਗੇ। ਉਹੀ, ਸਕੂਲਾਂ ਦੇ ਮਾਪੇ ਵਾਟਸਐਪ ਗਰੁੱਪ ਬਣਾਉਣਗੇ। ਇਸ ਵਿੱਚ ਸਾਰੀ ਜਾਣਕਾਰੀ ਸਾਂਝੀ ਕੀਤੀ ਜਾਵੇਗੀ। ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਸਮੇਂ-ਸਮੇਂ ਤੇ ਪਲੇਵੇ ਸਕੂਲਾਂ ਦੀ ਜਾਂਚ ਹੋਵੇਗੀ।